ਡਾ. ਮਯੰਕ ਚਤੁਰਵੇਦੀ
Opinion:ਤੁਸੀਂ ਇਹਨੂੰ ਸਮੇਂ ਦੇ ਚੱਕਰ ਦੇ ਵਹਾਅ ਅਤੇ ਰੀਸਾਈਕਲਿੰਗ ਵਜੋਂ ਵੀ ਮੱਨ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਕਿ ਕਦੇ ਵਿਸ਼ਵ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ 32ਵਾਂ ਫੀਸਦ ਯੋਗਦਾਨ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਉਹੀ ਭਾਰਤ ਹੁਣ ਮੁੜ੍ਹ ਤੋਂ ਉਸੇ ਦਿਸ਼ਾ ਵੱਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਸ ਨਵੇਂ ਰੂਪ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਭਾਰਤ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਰੱਕੀ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਕਿਤੇ ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਹੋਵੇ ਜੋ ਕਿ ਡਾਲਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਜੋ ਲੋੜ ਹੈ ਉਹ ਹੀ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਅੱਜ ਅਮਰੀਕਾ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕਦਮ ਚੁੱਕ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਬਣਿਆ ਰਹੇ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਇਸ ਲਈ ਆਪਣੀ ਬਾਜ਼ੀ ਖੇਡ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ।
ਇਸ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦਾ ਮਹਾਪਰਵ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕ ਆਪਣੀ ਸਰਕਾਰ ਚੁਣ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ‘ਚ ਸਾਰੀਆਂ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੇ ਇੰਟਰਵਿਊ ਲਗਾਤਾਰ ਮੀਡੀਆ ‘ਚ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਇੰਟਰਵਿਊ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਵੀ ਪੁੱਛੇ ਗਏ ਸਵਾਲਾਂ ‘ਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਸਾਫ਼-ਸਾਫ਼ ਵੇਖਿਆ ਅਤੇ ਸੁਣਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ “ਭਾਰਤ ਆਪਣੀ ਨੀਤੀ ਖ਼ੁਦ ਤੈਅ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅੱਜ ਉਹ ਕਿਸੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਤੇ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਆਪਣੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦਾ।” ਜੇਕਰ ਸਾਨੂੰ ਤੇਲ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਰੂਸ ਤੋਂ ਸਸਤਾ ਹੈ, ਭਾਰਤ ਖਰੀਦ ਲਵੇਗਾ, ਫਿਰ ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਕੋਈ ਫਰਕ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਜਾਂ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਕੀ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਫੈਸਲੇ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ ਕਿ ਕੋਈ ਦੇਸ਼ ਖੁਸ਼ ਹੋਵੇਗਾ ਜਾਂ ਬੁਰਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰੇਗਾ।” ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਗੱਲਾਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਹੀਆਂ ਹਨ।
ਦਰਅਸਲ ਜੋ ਗੱਲ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਉਸ ਗੱਲ ਦੀ ਵੀ ਪੜਤਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਗੱਲ ਵਿੱਚ ਕਿੱਨੀ ਸੱਚਾਈ ਹੈ। ਉਹ ਗੱਲ ਕਿੱਨੀ ਸਹੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜਦਕਿ ਆਰਥਿਕ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪੀਏਮ ਮੋਦੀ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਹੀ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦਿਆਂ ਹਨ। ਅੱਜ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਰੇਟਿੰਗ ਏਜੰਸੀਆਂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਦੌੜਨ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ ਵਜੋਂ ਦੇਖ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਏਜੰਸੀਆਂ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀਆਂ ਵੀ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ, ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਤੱਥ ਜੋ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ, ਉਹ ਹਰ ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਭਾਰਤੀ ਮਾਣ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਰੁਪਿਆ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀਆਂ ਰਿਜ਼ਰਵ ਮੁਦਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਵੱਲ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਜਾਣੇ-ਪਛਾਣੇ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਨੂਰਿਅਲ ਰੂਬੀਨੀ ਦੀ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਪੜ੍ਹਨ ਨੂੰ ਮਿਲੀ। ਨੂਰਿਅਲ ਦਾ ਮੱਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਿਆ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਗਲੋਬਲ ਰਿਜ਼ਰਵ ਕਰੰਸੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੋਵੇਗਾ। ”ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਿਆ ਖਾਤੇ ਦੀ ਇਕਾਈ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਭੁਗਤਾਨ ਦਾ ਸਾਧਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਮੁੱਲ ਦਾ ਭੰਡਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਯਕੀਨਨ, ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਰੁਪਿਆ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਗਲੋਬਲ ਰਿਜ਼ਰਵ ਮੁਦਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।” ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ, ਰੂਬਿਨੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਡੌਲਰਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੋਵੇਗੀ। ਵਾਲ ਸਟਰੀਟ ਦੁਆਰਾ ‘ਡਾਕਟਰ ਡੂਮ’ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਮਸ਼ਹੂਰ ਰੂਬੀਨੀ ਵੀ ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ। ਹੈ ਅਤੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ‘ਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ 40 ਤੋਂ 20 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਘੱਟ ਰਹੀ ਹੈ। “ਸਭ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿੱਤੀ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੇ ਦੋ-ਤਿਹਾਈ ਹਿੱਸੇ ਲਈ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਕੋਈ ਮਾਇਨੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ। “ਇਸਦਾ ਹਿੱਸਾ ਭੂ-ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਹੈ।”
ਰੂਬੀਨੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, “ਕੋਈ ਦੇਖ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰੁਪਿਆ ਉਸ ਵਪਾਰ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਕਿਵੇਂ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਬਾਕੀ ਸੰਸਾਰ ਨਾਲ ਜੋ ਵੀ ਵਪਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਰੁਪਿਆ ਕਿਵੇਂ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰ ਦੱਖਣੀ-ਏਸ਼ਿਆਈ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੁਦਰਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉੱਭਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।” ਰੂਬੀਨੀ ਸਿਰਫ ਇਹ ਹੀ ਕਹਿ ਕੇ ਨਹੀਂ ਰੂਕਦੇ ਉਹ ਅੱਗੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਹੋਰ ਮੁਦਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਾਯਦਾਨ ਤੋਂ ਖਿਸਕਾ ਸਕੇ, ਪਰ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਗ੍ਰੀਨਬੈਕ ਆਪਣੀ ਮੁਦਰਾ ਨੂੰ ਚੀਨੀ ਯੂਆਨ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਗੁਆ ਰਿਹਾ ਹੈ ਇਸਦੀ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਕਿਨਾਰੇ ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਿਆ ਦੋ ਦੇਸ਼ਾਂ (ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ) ਦੇ ਵਪਾਰਕ ਸਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਡਾਲਰ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਰੂਬੀਨੀ ਮੱਧਮ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੱਤ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦਾ ਵਾਧਾ ਵੇਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ, “ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਆਮਦਨ ਇੰਨੀ ਘੱਟ ਹੈ ਕਿ ਸੁਧਾਰ ਨਾਲ, ਯਕੀਨਨ ਸੱਤ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ, ਪਰ ਅੱਠ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਪਰ ਉਸ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਰਥਿਕ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨੇ ਪੈਣਗੇ ਜੋ ਢਾਂਚਾਗਤ ਹਨ। ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਕੁਝ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ।” ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਹ ਇਹ ਵੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀਆਂ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰੇਗਾ।
ਸੈਮਕੋ ਸਕਿਓਰਿਟੀਜ਼ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ, ਸੀਈਓ, ਸੈਮਕੋ ਵੈਂਚਰਸ ਜਿਮੀਤ ਮੋਦੀ ਵੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਹੁੰਗਾਰਾ ਭਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, “ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਇੱਕ ਮਹਾਂਸ਼ਕਤੀ ਬਣਨ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਇਸਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਮੁਦਰਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਰੇ ਗਲੋਬਲ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਅੱਧੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਗਲੋਬਲ ਵਪਾਰ USD ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। “ਇਹ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਪੈਸੇ ਛਾਪਣ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਪੈਸੇ ਉਧਾਰ ਲੈਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।”
“ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਹੈ,” ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਲਦੀ ਹੀ ਇਸ ਦੀ ਤੀਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਬਣਨ ਦੀ ਉਮੀਦ, ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਭਾਰਤੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਾਫੀ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਹਨ। ਜੇਪੀ ਮੋਰਗਨ ਅਤੇ ਬਲੂਮਬਰਗ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਗਲੋਬਲ ਐਮਰਜਿੰਗ ਮਾਰਕੀਟ ਬਾਂਡ ਇੰਡੈਕਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਜ਼ਬੂਤ ਪਿਛੋਕੜ ਵਿੱਚ, INR ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪਿਕ ਰਿਜ਼ਰਵ ਮੁਦਰਾ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਇੱਕ ਆਸ ਭਰਿਆ ਮਾਮਲਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (RBI) ਦੁਆਰਾ INR (ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਿਆ) ਦੀ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਸਵੀਕ੍ਰਿਤੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਚੁੱਕੇ ਗਏ ਕਦਮ ਸਹੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਲਾਘਾਯੋਗ ਹਨ।
ਜਿਮੀਤ ਮੋਦੀ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਇਹ ਵੀ ਹੈ “INR ਦਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀਕਰਨ ਨਾ ਸਿਰਫ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵਪਾਰ ‘ਤੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀਆਂ ਲਾਗਤਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਏਗਾ ਬਲਕਿ ਭਾਰਤੀ ਵਿੱਤੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਲਈ ਸਿੱਧਾ ਲਾਹੇਵੰਦ ਵੀ ਹੋਵੇਗਾ। INR (ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਿਆ) ਦੇ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਮੁਦਰਾ ਬਣਨ ਦੇ ਨਾਲ, ਕਰਜ਼ਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਅਤੇ ਇਕੁਇਟੀ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਪੂੰਜੀ ਦਾ ਪ੍ਰਵਾਹ ਵਧੇਗਾ। ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਤਰਲਤਾ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਧੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਥਿਰ ਅਤੇ ਠੋਸ INR ਭਾਰਤੀਆਂ ਲਈ ਖਰੀਦ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਵਧਾਏਗਾ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਭਲਾਈ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਗਲੋਬਲ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਲਈ ਬਿਹਤਰ ਰਿਟਰਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, INR ਦਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀਕਰਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਲਈ ਵੀ ਲਾਭਦਾਇਕ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਵਿਨੋਦ ਬੰਸਲ ਵਿਸ਼ਵ ਹਿੰਦੂ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ (VHP) ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੀਡੀਆ ਮੁਖੀ ਹਨ, ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਇੱਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਮਾਹਿਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਹੈ। ਉਹ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵੀ ਅਦਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਰਥਿਕ ਸਲਾਹਕਾਰ ਵਜੋਂ ਜੁੜੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਅੱਜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਜਗਤ ਵਿੱਚ ਨਵੀਆਂ ਉਚਾਈਆਂ ਹਾਸਲ ਕਰਦੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਉਤਸ਼ਾਹਜਨਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਬੰਸਲ ਨੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਿਹਾ, “ਹੁਣ ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਿਆ ਡਾਲਰ ਦੀ ਥਾਂ ਲਵੇਗਾ… ਭਾਰਤ ਨੇ 13 ਜੁਲਾਈ 22 ਨੂੰ ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਅੱਜ ਇਹ 8 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ… ਕੀ ਇਹ ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ? ਅੱਜ 30 ਦੇਸ਼ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਵਿਨੋਦ ਬੰਸਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, “ਸਾਊਦੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਰੁਪਏ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਤੇਲ ਵੇਚ ਰਿਹਾ ਹੈ।” ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵਪਾਰ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਯਾਨੀ DGFT ਨੇ ਵੀ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਨਿਰਯਾਤ ਅਤੇ ਆਯਾਤ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ 64 ਦੇਸ਼ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਰੁਪਏ ਦਾ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕਰਨ ਲਈ ਰਾਜ਼ੀ ਹੋ ਗਏ ਹਨ, ਇਜ਼ਰਾਈਲ, ਜਰਮਨੀ, ਇਟਲੀ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ ਹਨ।
ਇਹਨਾਂ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਬੰਸਲ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, “ਯੂਪੀਆਈ ਦਾ ਮਤਲਬ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਪੇਮੈਂਟ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਵੱਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾਹੈ।” ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਸਾਡੇ ਰੁਪਏ ਦਾ 50 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਹੋਵੇਗਾ, ਇਸ ਨੂੰ IMF ਵਿੱਚ ਸਥਾਨ ਮਿਲ ਜਾਵੇਗਾ, ਫਿਰ ਹਰ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਰੁਪਏ ਨੂੰ ਰਿਜ਼ਰਵ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਬੱਸ ਇ4ਤਜ਼ਾਰ ਹੈ ਭਾਰਤ ਦਾ ਭੰਡਾਰ 1.5 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਹੋਣ ਦਾ, ਫਿਰ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਚੋਟੀ ਦੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਵੇਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਟੁਕੜੇ ਕਰਨ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਵੇਖਣ ਵਾਲੇ ਜਾਰਜ ਸੋਰੋਸ ਵਰਗੇ ਲੱਖਾਂ ਕਰੋੜਪਤੀ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਮੂੰਹ ਦੀ ਖਾਣਗੇ। ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ… ਬੱਸ ਅੱਜ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ‘ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰੋ ਅਤੇ ਅੱਗੇ ਵਧੋ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਬਹਿਕਾਵੇ ਵਿੱਚ ਨਾ ਆਵੋ, ਗੁੰਮਰਾਹ ਨਾ ਹੋਵੋ।
ਹਿੰਦੁਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ
