22 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਪਹਿਲਗਾਮ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ, ਤਾਂ ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਇਹ ਹਮਲਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ, ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ‘ਤੇ ਸਿੱਧਾ ਹਮਲਾ ਸੀ। ਅਤੇ ਜਵਾਬ ਉਹੀ ਸੀ – ਤੇਜ਼, ਸਪੱਸ਼ਟ ਅਤੇ ਫੈਸਲਾਕੁੰਨ।
ਇਸ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਨੇ ਵੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦਿਆਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਪੀਓਕੇ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਅੱਤਵਾਦੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ‘ਤੇ ਸਿੱਧਾ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਫੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਨੂੰ “ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ” ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਕਾਰਵਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ, ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਦੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ, ਸਾਇਰਨ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਅਤੇ ਕੂਚ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਹਾਵੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ।
ਪਰ ਹੁਣ – ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ, ਸਰਹੱਦਾਂ ‘ਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਸੁਣਾਈ ਦੇ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
1. ਪਹਿਲਗਾਮ ਹਮਲਾ: ਜਿਸਨੇ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ।
22 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਪਹਿਲਗਾਮ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ‘ਤੇ ਹੋਏ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਨਾਪਾਕ ਇਰਾਦਿਆਂ ਨੂੰ ਬੇਨਕਾਬ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਹਮਲਾ ਇੱਕ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਰਣਨੀਤੀ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ – ਵਾਦੀ ਵਿੱਚ ਡਰ ਫੈਲਾਉਣ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਭੜਕਾਉਣ ਲਈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੈਨਿਕ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਏ, ਅਤੇ ਇਹ ਇੱਕ ਪਲ ਭਰ ਦਾ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਇੱਕ ਫੈਸਲਾਕੁੰਨ ਮੋੜ ਬਣ ਗਿਆ।
2. ਭਾਰਤ ਦਾ ਜਵਾਬ: ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ
ਪਹਿਲਗਾਮ ਹਮਲੇ ਦੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਨੇ ‘ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ’ ਚਲਾਇਆ। ਇਹ ਕੋਈ ਆਮ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਸੀ – ਇਹ ਇੱਕ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਫੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਬਹੁਤ ਹੀ ਗੁਪਤ ਅਤੇ ਉੱਚ-ਤਕਨੀਕੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਫੌਜ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
3. ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਟਿਕਾਣੇ ਤਬਾਹੀ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣ ਗਏ
ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ, ਐਲਓਸੀ ਦੇ ਪਾਰ ਸਥਿਤ ਲਗਭਗ 7 ਅੱਤਵਾਦੀ ਲਾਂਚਪੈਡ, 3 ਹਥਿਆਰ ਡਿਪੂ ਅਤੇ ਕਈ ਟ੍ਰਾਂਜ਼ਿਟ ਕੈਂਪ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਏ। ਜੀਪੀਐਸ ਗਾਈਡਡ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਬਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਰਾਤ ਦੇ ਹਨੇਰੇ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਠਿਕਾਣਿਆਂ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਭਾਵੇਂ ਚੁੱਪੀ ਧਾਰਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੋਵੇ, ਪਰ ਪੀਓਕੇ ਵਿੱਚ ਹਫੜਾ-ਦਫੜੀ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਕਹਿ ਰਹੀ ਹੈ।
4. ਸਰਹੱਦੀ ਤਣਾਅ: ਗੋਲੀਆਂ ਅਤੇ ਡਰੋਨ ਹਮਲੇ
ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੱਲੋਂ ਜਵਾਬੀ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਗਈ। ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ ਤੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਰਹੱਦ ਤੱਕ – ਜੰਮੂ, ਰਾਜੌਰੀ, ਪੁੰਛ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਬਾੜਮੇਰ – ਗੋਲੀਆਂ ਚੱਲਣ ਲੱਗ ਪਈਆਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਡਰੋਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ੱਕੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਹਮਲੇ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਸਨ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਜੰਗ ਨਹੀਂ ਲੜ ਸਕਦਾ, ਪਰ ਉਹ ਇੱਕ ਪ੍ਰੌਕਸੀ ਜੰਗ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ।
5. ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਪ੍ਰਵਾਸ: ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਛੱਡਣੇ ਪਏ-
ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਅਤੇ ਧਮਾਕਿਆਂ ਕਾਰਨ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨੇੜੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਨੀਂਦ ਉੱਡ ਗਈ। ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਕੂਲਾਂ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਇਮਾਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਪਠਾਨਕੋਟ ਅਤੇ ਰਾਜੌਰੀ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਨਾਟਾ ਛਾ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਪਹਿਲਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਹਾਸੇ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣਾਈ ਦਿੰਦੀ ਸੀ।
6. ਰਾਹਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਰਾਤ: ਕੋਈ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਨਹੀਂ
ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਭਿਆਨਕ ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 11 ਮਈ ਦੀ ਰਾਤ ਪਹਿਲੀ ਰਾਤ ਸੀ ਜਦੋਂ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਤੋਂ ਕੋਈ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਇਹ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਡੂੰਘਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸੱਚਮੁੱਚ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਗਿਆ ਹੈ ਜਾਂ ਇਹ ਚੁੱਪੀ ਕਿਸੇ ਨਵੀਂ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ?
7. ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਆਮ ਜੀਵਨ ਵਾਪਸ ਆਇਆ
ਅੱਜ, ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ, ਕੁਪਵਾੜਾ, ਉੜੀ, ਪੁੰਛ, ਰਾਜੌਰੀ, ਅਖਨੂਰ ਅਤੇ ਜੰਮੂ ਵਰਗੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੁਕਾਨਾਂ ਖੁੱਲ੍ਹੀਆਂ ਮਿਲੀਆਂ, ਬੱਚੇ ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਜਾਂਦੇ ਹੋਏ ਦੇਖੇ ਗਏ ਅਤੇ ਸੜਕਾਂ ‘ਤੇ ਆਵਾਜਾਈ ਆਮ ਵਾਂਗ ਰਹੀ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਦੀ ਚੌਕਸੀ ਦਾ ਹੀ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਦਾ ਵੀ ਸਬੂਤ ਹੈ।
8. ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਥਿਤੀ ਕਾਬੂ ਹੇਠ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਰਹੱਦੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ – ਪਠਾਨਕੋਟ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਅਤੇ ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ – ਵਿੱਚ ਬੀਤੀ ਰਾਤ ਕੋਈ ਵੱਡੀ ਘਟਨਾ ਨਹੀਂ ਵਾਪਰੀ। ਬੀਐਸਐਫ ਦੀ ਗਸ਼ਤ ਜਾਰੀ ਰਹੀ, ਪਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁੱਖ ਦਾ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ। ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ, ਲੋਕ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਆਪਣੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਅਤੇ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਰਦੇ ਦੇਖੇ ਗਏ।
9. ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿੱਚ ਸਾਇਰਨ – ਡਰਾਉਣ ਲਈ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਦਿਸ਼ਾ ਦੇਣ ਲਈ
ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਨੇ ਸਵੇਰੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਸਾਇਰਨ ਵਜਾਇਆ, ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਇਰਾਦਾ ਡਰ ਫੈਲਾਉਣਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸਣਾ ਸੀ ਕਿ ਸਥਿਤੀ ਹੁਣ ਕਾਬੂ ਵਿੱਚ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੀ ਆਮ ਰੁਟੀਨ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਸਾਇਰਨ—ਜੋ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਸੀ, ਯੁੱਧ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਦਾ ਨਹੀਂ।
10. ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਰਾਹਤ, ਬਾਜ਼ਾਰ ਖੁੱਲ੍ਹੇ
ਬਾੜਮੇਰ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੀਗੰਗਾਨਗਰ ਵਰਗੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਇਰਨ ਅਤੇ ਅਫਵਾਹਾਂ ਨਾਲ ਗੂੰਜਦੇ ਸਨ, ਹੁਣ ਆਮ ਜੀਵਨ ਵਾਪਸ ਪਰਤਦਾ ਜਾਪਦਾ ਹੈ। ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਭੀੜ-ਭੜੱਕਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਸਥਿਤੀ ‘ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਰਿਹਾ ਹੈ।
11. ਫੌਜ ਅਜੇ ਵੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਲਰਟ ‘ਤੇ ਹੈ।
ਭਾਵੇਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਸ਼ਾਂਤ ਹਨ, ਪਰ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਅਜੇ ਵੀ ਹਾਈ ਅਲਰਟ ‘ਤੇ ਹੈ। ਸਿਪਾਹੀ ਹਰ ਚੌਕੀ, ਹਰ ਚੌਕੀ, ਹਰ ਮੋਰਚੇ ‘ਤੇ ਤਿਆਰ ਹਨ। ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ – “ਕੋਈ ਵੀ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਵਾਬ ਤੁਰੰਤ ਅਤੇ ਸਟੀਕ ਹੋਵੇਗਾ।”
ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ ਰਾਹੀਂ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਗੱਲਬਾਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ, ਕਾਰਵਾਈ ਹੋਵੇਗੀ। ਅੱਜ ਸਰਹੱਦਾਂ ‘ਤੇ ਚੁੱਪੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਕੀ ਉਹ ਚੁੱਪੀ ਸਥਾਈ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ ਜਾਂ ਤੂਫਾਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਚੁੱਪੀ – ਇਹ ਤਾਂ ਸਮਾਂ ਹੀ ਦੱਸੇਗਾ। ਇੱਕ ਗੱਲ ਪੱਕੀ ਹੈ-ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ ਸਗੋਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖ ਕੇ ਜਵਾਬ ਦੇਵੇਗਾ।