6-7 ਮਈ ਦੀ ਰਾਤ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਾ ਵੱਲੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਧੀਕ੍ਰਿਤ ਕਸ਼ਮੀਰ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਕਾਰਵਾਈ ਪਿਛਲੇ ਸਾਰੇ ਸਟ੍ਰਾਈਕਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖਰੀ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਪਹਲਗਾਮ ਹਮਲਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਤਮਾ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਢੁੱਕਵਾਂ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ—ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਠੀਕ ਉਸੇ ਆਧਾਰ ਤੇ ਹੋਈ। ਭਾਰਤੀ ਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਇਕੋ ਸਮੇਂ 9 ਥਾਵਾਂ ਉੱਤੇ 21 ਆਤੰਕੀ ਠਿਕਾਣਿਆਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਤੋਂ ਸਾਰਾ ਦੇਸ਼ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹੈ, ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰ ਅਹੰਕਾਰ ਨਾਲ ਲਬਰੇਜ਼ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਵਨਾ ਇਹੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਹੈ—ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੀ?
ਇਸ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਸਕੱਤਰ ਵਿਕਰਮ ਮਿਸਰੀ ਦੇ ਬਿਆਨ ਨੂੰ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਕਰ ਕੇ ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਹ 25 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵੱਲੋਂ ਪਾਸ ਕੀਤੇ ਗਏ ਉਸ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਤੋਂ ਅੱਤਵਾਦ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕਜੁੱਟ ਤੇ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਨਾਲ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਅੱਗੇ ਮਿਸਰੀ ਨੇ ਜੋ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ, ਉਹ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਪਹਲਗਾਮ ਵਰਗਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਹਮਲਾ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਇਹ ਗੱਲ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਗੁਪਤ ਸਰੋਤਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਹੀ ਗਈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀ। ਅਰਥਾਤ—ਜਦ ਤੱਕ ਦੁਸ਼ਮਣ ਹਮਲਾ ਕਰੇ, ਉਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉਸ ਦੀ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਤੋੜ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ।
ਹੁਣ 6-7 ਮਈ ਦੀ ਰਾਤ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਉੱਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਖ਼ਵਾਜਾ ਆਸਿਫ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਆਪਣੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੈ, ਪਰ ਜੇ ਭਾਰਤ ਰੁਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਵੀ ਰੁਕ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਸੱਭੋ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਭਾਰਤ ਆਪਣੀ ਕਾਰਵਾਈ ਰੋਕ ਦੇਵੇ ਤਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੀ ਚੁੱਪ ਰਹੇਗਾ। ਪਰ ਹੋਰ ਬਿਆਨਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਗੱਲ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ISPR (ਇੰਟਰ-ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਪਬਲਿਕ ਰਿਲੇਸ਼ਨਜ਼) ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਲੈਫਟਿਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਅਹਿਮਦ ਸ਼ਰੀਫ ਚੌਧਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ 24 ਮਿਸਾਈਲਾਂ ਚਲਾਈ ਗਈਆਂ। ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਬਿਆਨ ਦੇ ਦੂਜੇ ਭਾਗ ‘ਚ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਚੇਤਾਵਨੀ ਝਲਕਦੀ ਹੈ। ਜਦ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਹਮਲੇ ਸਿਰਫ ਆਤੰਕੀ ਠਿਕਾਣਿਆਂ ਉੱਤੇ ਹੋਏ, ਉਥੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪਣੀ ਹਵਾਈ ਹੱਦ ਤੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਉੱਤੇ ਮਿਸਾਈਲ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ, ਜੋ ਕਿ ਨਾਗਰਿਕ ਇਲਾਕਿਆਂ ‘ਤੇ ਡਿੱਗਿਆਂ।
ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਜਿਥੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰੁਕਣ ਉੱਤੇ ਆਪਣੇ ਰੁਕਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਥੇ ਹੀ ਆਪਣੇ ਨਾਗਰਿਕ ਠਿਕਾਣਿਆਂ ਉੱਤੇ ਹਮਲੇ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਕੇ ਉਹ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਹਮਦਰਦੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਉਮੀਦ ਜਤਾਈ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਥਿਤੀ ਆਮ ਵਾਂਗ ਹੀ ਰਹੇਗੀ।। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਚੀਨ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੋਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਗੁਆਂਢੀ ਦੱਸ ਕੇ ਸੰਯਮ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਅਜਿਹੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਗੁਆਂਢੀ ਕਹਿ ਕੇ ਸੰਜਮ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਫਿਲਹਾਲ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਨੂੰ ‘ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ’ ਦਾ ਨਾਮ ਦੇ ਕੇ ਅਤੇ ਫੌਜ ਦੀਆਂ ਦੋ ਸੀਨੀਅਰ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਕੇ ਇੱਕ ਸੰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸੁਨੇਹਾ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਪਹਿਲਗਾਮ ਵਿੱਚ ਮਾਵਾਂ, ਧੀਆਂ ਅਤੇ ਭੈਣਾਂ ‘ਤੇ ਹੋਏ ਸਦਮੇ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਆਤਮਾ ਲਈ ਸਦਮਾ ਮੰਨਿਆ। ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਪਵੇਗਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਹ ਹੋਰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਬਾਰੇ ਸੋਚ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਹੋਰ ਗੰਭੀਰ ਨਤੀਜੇ ਭੁਗਤਣੇ ਪੈਣਗੇ। ਸੀਨੀਅਰ ਫੌਜੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੈਬਨਿਟ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮੀਟਿੰਗ ਦੇ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਨਤੀਜੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
(ਲੇਖਕ ਸੀਨੀਅਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਹਨ ਅਤੇ ‘ਹਿੰਦੁਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ’ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹੇ ਹਨ)
