ਪਹਿਲਗਾਮ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਨੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਗੁਰੂਨਗਰੀ ਵਿੱਚ 55 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋਟਲ ਬੁਕਿੰਗ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਦੁਰਗਿਆਣਾ ਤੀਰਥ ਵਿਖੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਘੱਟ ਗਈ ਹੈ। ਟੈਕਸੀ ਡਰਾਈਵਰਾਂ ਅਤੇ ਹੋਟਲ ਮਾਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਹੈ।
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘਟੀ
ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਹਾਲਾਤ ਅਚਾਨਕ ਵਿਗੜਨ ਕਾਰਨ, ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਹਿਮਾਚਲ ਤੋਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸੈਲਾਨੀ ਹੁਣ ਇੱਥੇ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਰ ਰੋਜ਼ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਲੱਖ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਮੱਥਾ ਟੇਕਣ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ 35 ਤੋਂ 45 ਹਜ਼ਾਰ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਹੀ ਪਹੁੰਚੇ। ਰਿਟਰੀਟ ਸੈਰੇਮਨੀ ਦੇਖਣ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 67 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਘੱਟ ਗਈ।
ਹੈਰੀਟੇਜ ਸਟਰੀਟ ਪਈ ਸੁੰਨੀ
ਆਮ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ, ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਹੈਰੀਟੇਜ ਸਟਰੀਟ ‘ਤੇ ਭਾਰੀ ਭੀੜ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦਾ ਹੜ੍ਹ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਦੇਖੇ ਗਏ। ਸ੍ਰੀ ਦੁਰਗਿਆਣਾ ਮੰਦਿਰ ਦਾ ਗਲਿਆਰਾ ਵੀ ਸੁੰਨਸਾਨ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤਾ। ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਹੋਸਟਲਾਂ ਦੇ 30 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਮਰੇ ਵੀ ਖਾਲੀ ਹਨ। ਆਮ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਸਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਮਰੇ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਕਮਰਿਆਂ ਦੀ ਬੁਕਿੰਗ ਸਿਫਾਰਸ਼ ‘ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਹੁਣ ਕਮਰੇ ਖਾਲੀ ਪਏ ਹਨ।
ਹੋਟਲ ਅਤੇ ਟੈਕਸੀ ਬੁਕਿੰਗ ਰੱਦ
ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਇਨਰ ਵਾਲ ਹੋਟਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਤਨਾਮ ਸਿੰਘ ਕਾਂਡਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੋਟਲਾਂ ਦੀ 55 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਐਡਵਾਂਸ ਬੁਕਿੰਗ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਵੀਰਵਾਰ ਦੁਪਹਿਰ ਤੱਕ, ਹੋਟਲਾਂ ਵਿੱਚ ਠਹਿਰੇ 40 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੈਲਾਨੀ ਵੀ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਆਏ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਟੈਕਸੀ ਆਪਰੇਟਰ ਯੂਨੀਅਨ ਆਜ਼ਾਦ ਦੇ ਆਗੂ ਗੁਲਜ਼ਾਰੀ ਲਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਿਹੜੇ ਸੈਲਾਨੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਤੋਂ ਟੈਕਸੀਆਂ ਕਿਰਾਏ ‘ਤੇ ਲੈ ਕੇ ਹਿਮਾਚਲ ਅਤੇ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੀਆਂ ਟੈਕਸੀ ਬੁਕਿੰਗਾਂ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਅਤੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਜਾਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਸਥਿਤੀ ਹੋਰ ਵਿਗੜਨ ਦਾ ਡਰ ਹੈ।
ਵਪਾਰੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੇ ਵੀ ਕੀਤੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਨਿਖੇਧੀ
ਇੱਥੇ, ਅਜੇ ਵੀ ਸ਼ੱਕ ਹੈ ਕਿ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਭੇਜੇ ਗਏ ਸੁੱਕੇ ਮੇਵੇ ਅਤੇ ਜੜ੍ਹੀਆਂ ਬੂਟੀਆਂ ਨਾਲ ਭਰੇ ਟਰੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਰਾਹੀਂ ਭਾਰਤ ਆਉਣਗੇ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਵਪਾਰੀ ਅਨਿਲ ਮਹਿਰਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਹ ਵਪਾਰ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਵੱਡਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਪਹਿਲਗਾਮ ਵਿੱਚ ਜੋ ਵੀ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਉਹ ਨਿੰਦਣਯੋਗ ਹੈ। ਵਪਾਰਕ ਭਾਈਚਾਰਾ ਇਸਦੀ ਸਖ਼ਤ ਨਿੰਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਮੂਹ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ
ਪਹਿਲਗਾਮ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਮੂਹ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਅਟਾਰੀ ਚੈੱਕ ਪੋਸਟ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਮੂਹਾਂ ਦੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਵੀਜ਼ਾ ਨਾ ਮਿਲਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੇ ਸਮੂਹਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਜਾਵੇਗੀ। ਭਾਰਤੀ ਪਾਸੇ ਤੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਦੂਤਾਵਾਸ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘਟਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਦਸ ਦਇਏ ਕਿ ਵਿਸਾਖੀ, ਗੁਰੂ ਪਰਵ ਅਤੇ ਮਹਾਂਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ, ਹਿੰਦੂ ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰਾ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਮੱਥਾ ਟੇਕਣ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਲੋਕ ਅਗਲੇ ਹੁਕਮਾਂ ਤੱਕ ਉੱਥੇ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਣਗੇ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਆ ਸਕੇਗਾ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂ ਸੰਗਠਨ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ, ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਵਸ, ਕਟਾਸਰਾਜ ਦੀ ਯਾਤਰਾ, ਵਿਸਾਖੀ, ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਬਰਸੀ ਆਦਿ ਮੌਕੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਦੋ ਸਿੱਖ ਜਥਿਆਂ ਨੇ 16 ਜੂਨ ਨੂੰ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਦਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਵਸ ਅਤੇ 29 ਜੂਨ ਨੂੰ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਬਰਸੀ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜਾਣਾ ਸੀ।
