ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਚੈਤਰਾ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਪਦਾ ਤਾਰੀਖ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਮਨੌਮੀ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਮਾਂ ਦੇਵੀ ਦੇ ਨੌਂ ਰੂਪਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਨਵਰਾਤਰੀ ਵਿੱਚ ਅਸ਼ਟਮੀ ਤਿਥੀ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਅਸ਼ਟਮੀ ‘ਤੇ ਵਰਤ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਇਸ ਦਿਨ ਕੰਨਿਆ ਭੋਜਨ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਚੈਤ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦਾ 8ਵਾਂ ਦਿਨ ਮਹਾਗੌਰੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ, ਦੇਵੀ ਪਾਰਵਤੀ ਨੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਕਠੋਰ ਤਪੱਸਿਆ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਰੀਰ ਕਾਲਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸਦੀ ਤਪੱਸਿਆ ਤੋਂ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਕੇ, ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਦੇਵੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗੋਰਾ ਰੰਗ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਦੇ ਇਸ ਰੂਪ ਨੂੰ ਮਹਾ ਗੌਰੀ ਕਿਹਾ ਜਾਣ ਲੱਗਾ।
ਮਹਾਗੌਰੀ ਦਾ ਰੂਪ
ਮਹਾਗੌਰੀ ਨੂੰ ਸ਼ਵੇਤਾਂਬਰ ਧਾਰਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਦਾ ਰੰਗ ਗੋਰਾ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਸੁਭਾਅ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸ਼ਾਂਤ ਅਤੇ ਕੋਮਲ ਹੈ। ਉਹ ਬਲਦ ਦੀ ਸਵਾਰੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਇੱਕ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਤ੍ਰਿਸ਼ੂਲ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਅਭਯ ਮੁਦਰਾ ਹੈ।
ਮਹਾਗੌਰੀ ਦੇ ਮਨਪਸੰਦ ਭੇਟ ਅਤੇ ਫੁੱਲ
ਨਾਰੀਅਲ, ਹਲਵਾ, ਖੀਰ ਅਤੇ ਕਾਲੇ ਛੋਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਣੀਆਂ ਮਿਠਾਈਆਂ ਮਾਂ ਦੇਵੀ ਨੂੰ ਚੜ੍ਹਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਸਨੂੰ ਨਾਰੀਅਲ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਹੈ। ਮਾਂ ਮਹਾ ਗੌਰੀ ਨੂੰ ਮੋਗਰਾ ਅਤੇ ਨਾਈਟ ਕੁਈਨ ਦੇ ਫੁੱਲ ਚੜ੍ਹਾਓ।
ਦੇਵੀ ਮਹਾਗੌਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਲਈ ਮੰਤਰ
ਓਮ ਦੇਵੀ ਮਹਾਗੌਰੀਯੈ ਨਮਹ।
ਸਰਵਮੰਗਲ ਸਾੰਗਲੈ ਸਰਵਾਰਥ ਸਾਧਿਕੇ। ਸ਼ਰ੍ਡਯੈ ਤ੍ਰਯੰਬਕੇ ਗੌਰੀ ਨਾਰਾਯਣੀ।
ਸ਼੍ਵੇਤੇ ਵਰ੍ਸ਼ੇਸਮਾਰੁਧਾ ਸ਼੍ਵੇਤਾਮ੍ਬਰਧਾਰਾ ਸ਼ੁਚਿਹ । ਮਹਾਗੌਰੀ ਸ਼ੁਭਮ ਦਦ੍ਯਾਨਮਹਾਦੇਵ ਪ੍ਰਮੋਦਾਦਾ ॥
ਯਾ ਦੇਵੀ ਸਰ੍ਵਭੂਤੇਸ਼ੁ ਮਾਤਾ ਮਹਾ ਗੌਰੀ ਰੂਪਂ ਸਂਸ੍ਥਿਤਾ ॥ ਨਮਸ੍ਤੇਸ੍ਯੈ ਨਮਸ੍ਤੇਸ੍ਯੈ ਨਮਸ੍ਤੇਸ੍ਯੈ ਨਮੋ ਨਮਃ ॥
