ਮਹਾਂਕੁੰਭ ਨਗਰ, 21 ਜਨਵਰੀ (ਹਿੰ.ਸ.)। ਤੀਰਥਰਾਜ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਵਿੱਚ ਪੰਚਕੋਸੀ ਪਰਿਕਰਮਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਫਲਦਾਇਕ ਹੈ। ਇਹ ਗੱਲ ਅਖਿਲ ਭਾਰਤੀ ਅਖਾੜਾ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੇ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਸ਼੍ਰੀ ਮਹੰਤ ਹਰੀ ਗਿਰੀ ਮਹਾਰਾਜ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਪੰਚਕੋਸੀ ਪਰਿਕਰਮਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਹੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੀਰਥਰਾਜ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਵਿਚ ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਫਲਦਾਇਕ ਹੈ। ਪੰਚਕੋਸੀ ਪਰਿਕਰਮਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤੀਰਥਰਾਜ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਦੇਵਤਿਆਂ, ਰਿਸ਼ੀਆਂ, ਸਿੱਧਾਂ ਅਤੇ ਨਾਗਾਂਵਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਪੁੰਨ ਦਾ ਫਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪਰਿਕਰਮਾ ਨਾਲ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਦੇ ਰਖਵਾਲੇ ਦ੍ਵਾਦਸ਼ ਮਾਧਵ ਸਮੇਤ ਸਾਰੇ ਤੀਰਥ ਸਥਾਨਾਂ ਦੀ ਪਰਿਕਰਮਾ ਵੀ ਪੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਵਿੱਚ ਚਾਰੇ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਮਾਧਵ ਮੰਦਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹੋਰ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਅਤੇ ਪੌਰਾਣਿਕ ਮਹੱਤਵ ਵਾਲੇ ਹੋਰ ਮੰਦਰਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪੰਚਕੋਸੀ ਪਰਿਕਰਮਾ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਜੂਨਾ ਅਖਾੜਾ ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਅਤੇ ਅਖਿਲ ਭਾਰਤੀ ਅਖਾੜਾ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਸ਼੍ਰੀ ਮਹੰਤ ਹਰੀ ਗਿਰੀ ਮਹਾਰਾਜ ਦੀ ਰਹਿਨੁਮਾਈ ਅਤੇ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਕੱਢੀ ਜਾ ਰਹੀ ਪੰਚਕੋਸੀ ਪਰਿਕਰਮਾ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਭਾਰੀ ਭੀੜ ਰਹੀ। ਸੰਗਮ ਇਸ਼ਨਾਨ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਨ-ਪੂਜਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼੍ਰੀ ਮਹੰਤ ਹਰੀ ਗਿਰੀ ਮਹਾਰਾਜ, ਸ਼੍ਰੀ ਦੁੱਧੇਸ਼ਵਰ ਪੀਠਾਧੀਸ਼ਵਰ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੀ ਪੰਚ ਦਸ਼ਨਾਮ ਜੂਨਾ ਅਖਾੜੇ ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬੁਲਾਰੇ ਸ਼੍ਰੀ ਮਹੰਤ ਨਰਾਇਣ ਗਿਰੀ ਮਹਾਰਾਜ ਨੇ ਪੰਚਕੋਸੀ ਪਰਿਕਰਮਾ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਰਵਾਨਾ ਕੀਤਾ।
ਪੰਚਕੋਸੀ ਪਰਿਕਰਮਾ ਦਾ ਵਰਣਨ ਪੁਰਾਣਾਂ ਅਤੇ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿੱਚ :ਸ਼੍ਰੀ ਮਹੰਤ ਨਰਾਇਣ ਗਿਰੀ ਮਹਾਰਾਜ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਤਪੱਸਿਆ ਦਾ ਸਥਾਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਸਦੀਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਨਗਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਦਵਾਜ ਮੁਨੀ ਜਪ, ਤਪੱਸਿਆ, ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦਿੰਦੇ ਸਨ। ਪੁਰਾਣਾਂ ਅਤੇ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਨਾਲ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕਾਲ ਤੋਂ ਹੀ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਵਿੱਚ ਪੰਚਕੋਸੀ ਪਰਿਕਰਮਾ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ 550 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਅਕਬਰ ਨੇ ਇਸ ਪਰਿਕਰਮਾ ਨੂੰ ਬੰਕ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
ਸ਼੍ਰੀ ਮਹੰਤ ਹਰੀ ਗਿਰੀ ਮਹਾਰਾਜ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਸਦਕਾ ਇਹ ਪਰਿਕਰਮਾ ਯਾਤਰਾ 2019 ਤੋਂ ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਪੰਚਕੋਸੀ ਪਰਿਕਰਮਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸੰਗਮ ਇਸ਼ਨਾਨ, ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਨਾਲ ਹੋਈ। ਸ਼ੂਲਟੰਕੇਸ਼ਵਰ ਮਹਾਦੇਵ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਪੂਜਾ, ਅਰੈਲ ਵਿਖੇ ਆਦਿ ਮਾਧਵ ਜੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਪੂਜਾ, ਚੱਕਰ ਮਾਧਵ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਪੂਜਾ, ਸੋਮੇਸ਼ਵਰ ਮਹਾਦੇਵ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਪੂਜਾ, ਛਿੰਵਕੀ ਵਿਖੇ ਗਦਾ ਮਾਧਵ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਪੂਜਾ, ਮਹੇਵਾ ਵਿਖੇ ਸ਼੍ਰੀ ਭੈਰਵ ਬਾਬਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਰਿਕਰਮਾ ਯਾਤਰਾ ਨੇ ਸੰਗਮ ’ਚ ਵਿਰਾਮ ਲਿਆ। ਮਾਰਗ ‘ਤੇ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਪਰਿਕਰਮਾ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਪਰਿਕਰਮਾ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਮੁੰਨੀ ਲਾਲ ਪਾਂਡੇ, ਦੇਵੀ ਮੰਦਰ ਦਿੱਲੀ ਗੇਟ ਦੇ ਮਹੰਤ ਗਿਰੀਸ਼ਾਨੰਦ ਗਿਰੀ ਆਦਿ ਨੇ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਕੀਤੀ।
ਹਿੰਦੂਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ
