ਸਾਲ 2024 ਭਾਰਤੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਲਈ ਬਹੁਤ ਖਾਸ ਅਤੇ ਸਫਲ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਸਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਜੀਡੀਪੀ ਵਿਕਾਸ ਦਰ 8.2 ਫੀਸਦੀ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਿਰਫ 7.3 ਫੀਸਦੀ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਸੀ, ਪਰ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅਨੁਮਾਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਣਾ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਜੀ.ਡੀ.ਪੀ. S&P ਗਲੋਬਲ ਮਾਰਕੀਟ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ 2030 ਤੱਕ $7 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 2027 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਤੀਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖਿਆ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਹੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਵਿੱਚ ਸੂਬਿਆਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ 28 ਰਾਜ ਅਤੇ 8 ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦਾ ਆਧਾਰ ਹਨ। ਕੁਝ ਰਾਜ ਖੇਤਰੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਵੀ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵਜੋਂ ਉਭਰੇ ਹਨ।
ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਪਰ
ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਜੀਡੀਪੀ ਅਤੇ ਜੀਐਸਡੀਪੀ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੈ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਸਾਲ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਅਤੇ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਸੂਬਾ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇੱਥੇ ਜੀਐਸਡੀਪੀ ਯਾਨੀ ਕੁੱਲ ਰਾਜ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦ 42.67 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜੀਡੀਪੀ ਦਾ 13.3 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ।
ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਰਾਜ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕੋਲ ਵਿੱਤੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਹੈ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਮੁੰਬਈ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਰਾਜਧਾਨੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਿਲਮ ਉਦਯੋਗ, ਉਦਯੋਗ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦਫਤਰ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ਅਤੇ ਬਾਂਬੇ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ਵਰਗੀਆਂ ਵਿੱਤੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵੀ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਰਿਲਾਇੰਸ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਵਰਗੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦਫਤਰ ਵੀ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹਨ।
ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਰਿਹਾ
ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤੀ ਸੂਬਾ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ 31.55 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਜੀਐਸਡੀਪੀ ਨਾਲ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਜੇ ਨੰਬਰ ‘ਤੇ ਹੈ। ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਵਿੱਚ ਆਈਟੀ ਸੈਕਟਰ, ਆਟੋਮੋਬਾਈਲ ਅਤੇ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਵਰਗੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ। ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਆਮਦਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦੂਜੇ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਹੈ।
ਕਰਨਾਟਕ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਸੂਬਾ
ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਨਾਲ ਲਗਦਾ ਸੂਬਾ ਕਰਨਾਟਕ ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਰਾਜ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਇਸ ਸੂਬਾ ਦੀ ਜੀਐਸਡੀਪੀ 28.09 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜੀਡੀਪੀ ਵਿੱਚ ਕਰਨਾਟਕ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ 8.2 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਸ਼ਹਿਰ ਇਸ ਸੂਬਾ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਿਲੀਕਾਨ ਵੈਲੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਰਨਾਟਕ ਨੂੰ ਆਈਟੀ ਸੈਕਟਰ, ਸਟਾਰਟਅੱਪ ਅਤੇ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਦੇ ਹੱਬ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਗੁਜਰਾਤ ਨੰਬਰ-4 ‘ਤੇ
ਗੁਜਰਾਤ ਸੂਬਾ ਚੌਥਾ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਰਾਜ ਹੈ। ਗੁਜਰਾਤ ਦੀ ਜੀਐਸਡੀਪੀ 27.9 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਔਸਤ ਦਾ 8.1 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ। ਪੈਟਰੋ ਕੈਮੀਕਲਜ਼, ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਅਤੇ ਡਾਇਮੰਡ ਪਾਲਿਸ਼ਿੰਗ ਵਰਗੇ ਉਦਯੋਗ ਇਸ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਹਾਵੀ ਹਨ। ਵਪਾਰਕ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਮੋਹਰੀ ਹੈ। ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਮਾਨਚੈਸਟਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਪੰਜਵੇਂ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ
ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲਾ ਰਾਜ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ 5ਵੇਂ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਰਿਹਾ। ਯੂਪੀ ਦੀ ਜੀਐਸਡੀਪੀ 24.99 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜੀਡੀਪੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸੂਬਾ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ 8.4 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਯੂਪੀ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਆਮਦਨ 0.96 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਹੈ। ਜੋ ਕਿ ਬਾਕੀ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਵੀ ਜਾਣੋਂ ਹਾਲਾਤ
ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ: 18.8 ਲੱਖ ਕਰੋੜ GSDP ਅਤੇ 5.6% ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਛੇਵੇਂ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹੈ।
ਤੇਲੰਗਾਨਾ: 16.5 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਜੀਐਸਡੀਪੀ ਅਤੇ 4.9% ਯੋਗਦਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ 7ਵੇਂ ਨੰਬਰ ‘ਤੇ ਹੈ।
ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼: 15.89 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਜੀਐਸਡੀਪੀ ਅਤੇ 4.7% ਯੋਗਦਾਨ ਦੇ ਨਾਲ 8ਵੇਂ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹੈ।
ਦਿੱਲੀ: ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਨੇ ਇਸ ਸਾਲ 11.07 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਜੀ.ਐਸ.ਡੀ.ਪੀ. ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜੀਡੀਪੀ ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ 3.6% ਹੈ।
