New York: ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਕੁੜੱਤਣ ਦਾ ਦੌਰ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੋਹਾਂ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਖਰਾਬ ਹੈ। ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਤਣਾਅ ਵੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਭ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਐੱਸ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਚੀਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਾਂ ‘ਤੇ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਐੱਸ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿੱਚ ਏਸ਼ੀਆ ਸੁਸਾਇਟੀ ਪਾਲਿਸੀ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਵਿੱਚ ਏਸ਼ੀਆ ਸੁਸਾਇਟੀ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ।
ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ‘ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚੀਨ ਬਾਰੇ ਕਈ ਅਹਿਮ ਗੱਲਾਂ ਕਹੀਆਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘ਚੀਨ ਨਾਲ ਸਾਡਾ ਇਤਿਹਾਸ ਮੁਸ਼ਕਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਜੋ ਵੀ ਸਮਝੌਤੇ ਸਨ, ਉਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਰੂਪ ਵਿਚ ਸਨ, ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਅਸੀਂ ਕੋਵਿਡ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਚੀਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ (LAC) ‘ਤੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਸੈਨਿਕ ਭੇਜੇ। ਕੋਈ ਹਾਦਸਾ ਵਾਪਰਨ ਦਾ ਖਦਸ਼ਾ ਸੀ ਤੇ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋਇਆ।
#WATCH | New York: During the Asia Society at the Asia Society Policy Institute, EAM Dr S Jaishankar says, “We have a difficult history with China… Despite the explicit agreements we had with China, we saw in the middle of covid that the Chinese moved large number of forces in… pic.twitter.com/vNyfWTZrJY
— ANI (@ANI) September 24, 2024
ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਲਈ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਝੜਪ ਹੋਈ, ਜਿਸ ‘ਚ ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੇ ਕਈ ਫੌਜੀ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨੇ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਹਿਣ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸਦਾ 75% ਹੱਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਹ ਸਿਰਫ ਇਕੱਲਤਾ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਬਹੁਤੇ ਟਕਰਾਅ ਵਾਲੇ ਪੁਆਇੰਟਾਂ ‘ਤੇ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋ ਗਏ ਹਾਂ, ਪਰ ਗਸ਼ਤ ਦੇ ਕੁਝ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਚੀਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਸੁਧਾਰਨੇ ਹਨ ਤਾਂ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ‘ਡੀ-ਐਸਕੇਲੇਸ਼ਨ’ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਹੋਵੇਗਾ।
