New Delhi: ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ 14 ਜੂਨ ਦਾ ਦਿਨ ਕਈ ਅਹਿਮ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਦਰਜ ਹੈ। ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਹਰ ਤਾਰੀਖ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਕਹਾਣੀ ਸਮੇਟ ਕੇ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਇੱਕ ਤਾਰੀਖ ਹੈ- 14 ਜੂਨ, 1947। ਉਸੇ ਮਿਤੀ ਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ ਵਰਕਿੰਗ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵੰਡ ਲਈ ਮਾਊਂਟਬੈਟਨ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਲਈ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਕਾਂਗਰਸ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ‘ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਬਣ ਗਈ ਅਤੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕ ‘ਨਿੱਜੀ ਹਿੱਤਾਂ’ ਲਈ ਸਿਆਸੀ ਲਕੀਰ ਖਿੱਚਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਏ। ਇਹ ਅਜਿਹੀ ਲਕੀਰ, ਜਿਸਨੇ ਸਭ ਕੁਝ ਵੰਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਵੰਡ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼, ਸਮਾਜ, ਰਿਸ਼ਤੇ, ਨਦੀਆਂ, ਛੱਪੜ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਮਨੁੱਖ ਵੀ ਭੇਟ ਚੜ੍ਹ ਗਏ। ਖੂਨੀ ਖੇਡ ਖੇਡੀ ਗਈ। ਭਾਰਤ (ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ) ਦਾ ਸਰੀਰ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ। ਦੋਵੇਂ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਇਕ ਹਿੱਸਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਬਣ ਗਿਆ। ਇਕਬਾਲ ਦੀ ਪੋਸ਼ੀਨ ਗੋਈ ਅਤੇ ਜਿੰਨ੍ਹਾ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਭਟਕਦਾ ਹੋਇਆ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਕਾਰਵਾਂ ਆਰ-ਪਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਆਪਣੇ ਅਣਜਾਣੇ ਮੰਜ਼ਿਲ ਵੱਲ ਰਵਾਨਾ ਹੋ ਗਏ।
ਇਸ ਵੰਡ ਵਿੱਚ ਅਨੇਕਾਂ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਲੜਕੀਆਂ ਨਾਲ ਜਬਰ ਜਨਾਹ ਹੋਇਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਮੰਟੋ ਆਪਣੇ ਅਫ਼ਸਾਨਾਂ ਵਿਚ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, “ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਰਾਮਦ ਹੋਈਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦਾ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿਚ ਸਿਰਫ਼ ਫੁੱਲੇ ਹੋਏ ਢਿੱਡਾਂ ਹੀ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਢਿੱਡਾਂ ਦਾ ਕੀ ਬਣੇਗਾ? ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਜੋ ਵੀ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਉਸਦਾ ਮਾਲਕ ਕੌਣ ਹੈ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜਾਂ ਭਾਰਤ ?’’ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਵਾਇਸਰਾਏ ਲਾਰਡ ਮਾਊਂਟਬੈਟਨ ਦੁਆਰਾ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਲਈ ਵੱਖਰੇ ਰਾਜ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਵਿਅਕਤੀ 1930 ਵਿੱਚ ਅੱਲਾਮਾ ਇਕਬਾਲ ਸਨ। 1947 ਦੀ ਇਹ ਤਾਰੀਖ, ਜਿਸਨੇ ਦੋਵਾਂ ਮੁਲਕਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਨਫ਼ਰਤ ਦੇ ਬੀਜ ਬੀਜੇ ਸਨ, ਅੱਜ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਰੁੱਖ ਬਣ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।
ਹਿੰਦੂਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ
