ਭਾਰਤ ਨੇ ਪਹਿਲਗਾਮ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਦਾ ਬਦਲਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਪੀਓਕੇ (POK)ਵਿੱਚ 9 ਅੱਤਵਾਦੀ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰਕੇ ਲਿਆ ਹੈ। ਪਹਿਲਗਾਮ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ (Pahalgam Terror Attack) ਵਿਰੁੱਧ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਉੱਠਿਆ ਸੋਗ ਅਤੇ ਗੁੱਸਾ ਅੱਜ ਸਵੇਰੇ ਨਵੇਂ ਉਤਸ਼ਾਹ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤਾ। ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਰੁੱਧ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ (Operation Sindoor) ਬਾਰੇ ਸੁਣ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਰਾਹਤ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਈ। ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਗੁਆਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਸਲਾਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ।
ਇਹ ਹਮਲਾ ਤਿੰਨਾਂ ਫੌਜਾਂ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਯਤਨਾਂ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ 2019 ਵਿੱਚ ਬਾਲਾਕੋਟ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹਮਲਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇਣ ਲਈ ਕਿਹੜੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ।
‘ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ’ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਗਏ ਹਥਿਆਰ
ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ ਦੌਰਾਨ ਸਭ ਤੋਂ ਆਧੁਨਿਕ ਲੰਬੀ ਦੂਰੀ ਦੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਕਾਲਪ (SCALP) ਕਰੂਜ਼ ਮਿਜ਼ਾਈਲ, ਹੈਮਰ ਪ੍ਰੀਸੀਜ਼ਨ ਬੰਬ ਅਤੇ ਲੋਇਟਰਿੰਗ ਗੋਲਾਬਾਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਸਕਾਲਪ ਕਰੂਜ਼ ਮਿਜ਼ਾਈਲ (SCALP-EG/STORM SHADOW)
ਸਕਾਲਪ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਯੂਰਪੀਅਨ ਰੱਖਿਆ ਕੰਪਨੀ ਐਮਬੀਡੀਏ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ 36 ਰਾਫੇਲ ਜੈੱਟਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਨੂੰ ਸਟੌਰਮ ਸ਼ੈਡੋ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਲੰਬੀ ਦੂਰੀ ਦੀ, ਘੱਟ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਵਾਲੀ ਹਵਾ ਤੋਂ ਜ਼ਮੀਨ ਤੱਕ ਮਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਕਰੂਜ਼ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ ਸਿਸਟਮ ਡੀ ਕ੍ਰੋਇਸਿਏਰ ਆਟੋਨੋਮ à ਲੌਂਗੂ ਪੋਰਟੀ – ਐਂਪਲੋਈ ਜਨਰਲ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ “ਲੰਬੀ ਦੂਰੀ ਦੀ ਆਟੋਨੋਮਸ ਕਰੂਜ਼ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਸਿਸਟਮ – ਆਮ ਵਰਤੋਂ”
ਕੀ ਹਨ ਸਕਾਲਪ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ?
(ਫੋਟੋ ਸ਼ਿਸ਼ਟਤਾ-AI Chat GPT)
ਰੇਂਜ- 250-560 ਕਿਲੋਮੀਟਰ
ਗਤੀ- ਸਬਸੋਨਿਕ, ਮੈਕ 0.8 (ਲਗਭਗ 1,000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ/ਘੰਟਾ)
ਭਾਰ – ਲਗਭਗ 1,300 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 450 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਵਿਸਫੋਟਕ ਹਥਿਆਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਗਾਈਡੈਂਸ ਸਿਸਟਮ-GPS ਅਤੇ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ
ਇਨਫਰਾਰੈੱਡ ਸੀਕਰ – ਟੀਚੇ ਦੀ ਥਰਮਲ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਅੰਤਮ ਪੜਾਅ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ
ਟੈਰੇਨ ਰੈਫਰੈਂਸ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ – ਟੈਰੇਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਉਡਾਣ, ਜੋ ਰਾਡਾਰ ਤੋਂ ਬਚਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਉਡਾਣ ਦੀ ਉਚਾਈ: 100 ਤੋਂ 130 ਫੁੱਟ ਦੀ ਘੱਟ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਉੱਡਣਾ, ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਰਾਡਾਰ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਨੇ ਪਹਿਲਗਾਮ ਹਮਲੇ ਦਾ ਬਦਲਾ ਲਿਆ, 9 ਅੱਤਵਾਦੀ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ‘ਤੇ ਕੀਤੇ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ, 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਅੱਤਵਾਦੀ ਮਾਰੇ ਗਏ
ਹੈਮਰ (HAMMER – Highly Agile Modular Munition Extended Range)
ਹਾਈਲੀ ਐਜਾਇਲ ਐਂਡ ਮੈਨਿਊਵਰੇਬਲ ਮਿਨੀਸ਼ਨ ਐਕਸਟੈਂਡਡ ਰੇਂਜ (ਹੈਮਰ) ਇੱਕ ਹਵਾ ਤੋਂ ਜ਼ਮੀਨ ਤੱਕ ਮਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਰਾਕੇਟ-ਸੰਚਾਲਿਤ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਕਿੱਟ ਹੈ। ਰਾਫੇਲ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀ ਹੈਮਰ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਕਾਫ਼ੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ GPS ਦੇ ਵੀ 70 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਰੇਂਜ ਤੋਂ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਹੈਮਰ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ-
1. ਹੈਮਰ ਮਿਜ਼ਾਈਲ 60 ਤੋਂ 70 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਹਵਾ ਤੋਂ ਜ਼ਮੀਨ ਤੱਕ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
2. ਹੈਮਰ ਇੱਕ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਹਵਾ ਤੋਂ ਜ਼ਮੀਨ ਤੱਕ ਮਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਹੈ।
3. ਇਸਦਾ ਭਾਰ 340 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਹੈ।
4. ਇਹ 10.2 ਫੁੱਟ ਲੰਬਾ ਹੈ।
5. ਇਸਦੇ ਅਗਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਰਾਫੇਲ: ਕਿਉਂ ਹੈ ਇਹ ਇੰਨਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ?
ਰਾਫੇਲ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮੀਟੀਓਰ, ਸਕਾਲਪ ਅਤੇ ਹੈਮਰ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਹੋਣ ਕਾਰਨ, ਰਾਫੇਲ ਨੇ ਚੀਨ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਰਾਤਾਂ ਦੀ ਨੀਂਦ ਹਰਾਮ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਰਾਫੇਲ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ
ਰਾਫੇਲ ਇੱਕ 4.5 ਪੀੜ੍ਹੀ ਦਾ ਮਲਟੀ-ਰੋਲ ਫਾਈਟਰ ਜੈੱਟ ਹੈ, ਜੋ ਆਪਣੀ ਉੱਨਤ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਫਾਇਰਪਾਵਰ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਾਫੇਲ-ਐਮ ਦੀ ਗਤੀ 2202 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ JF-17 (1910 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ) ਅਤੇ J-10 CE (2100 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ) ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਰੇਂਜ 3700 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਲੰਬੀ ਦੂਰੀ ਦੇ ਮਿਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਢੁਕਵੀਂ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਲੋਇਟਰਿੰਗ ਹਥਿਆਰ
ਨਿਗਰਾਨੀ, ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਅਤੇ ਟਰਮੀਨਲ ਸਟ੍ਰਾਈਕ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਲਈ ਲੋਇਟਰਿੰਗ ਹਥਿਆਰ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸਨੂੰ “ਕਾਮੀਕਾਜ਼ੇ ਡਰੋਨ” ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਡਰੋਨ ਸਿਸਟਮ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਖੇਤਰਾਂ ਉੱਤੇ ਘੁੰਮਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਜਾਂ ਰਿਮੋਟ ਕੰਟਰੋਲ ਅਧੀਨ ਖਤਰਿਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਕੁਝ ਖਾਸ ਹਥਿਆਰ-
ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਸੁਪਰਸੋਨਿਕ ਕਰੂਜ਼ ਮਿਜ਼ਾਈਲ
ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ: ਮੈਕ 3.5 ਦੀ ਗਤੀ, 400-600 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਰੇਂਜ ਅਤੇ ਸਹੀ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਮਾਰਨਾ।
ਵਰਤੋਂ: ਬਹਾਵਲਪੁਰ ਅਤੇ ਮੁਜ਼ੱਫਰਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਜੈਸ਼ ਦੇ ਕਮਾਂਡ ਸੈਂਟਰਾਂ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਡਿਪੂਆਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਲਈ।
SPICE 2000 ਸਮਾਰਟ ਬੰਬ
ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ: 60 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਰੇਂਜ, GPS ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋ-ਆਪਟੀਕਲ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ, ਜੋ ਰਾਤ ਨੂੰ ਵੀ ਸਹੀ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਵਰਤੋਂ: ਕੋਟਲੀ ਅਤੇ ਪੀਓਕੇ ਵਿੱਚ ਸਿਖਲਾਈ ਕੈਂਪਾਂ ‘ਤੇ ਮਿਰਾਜ 2000 ਜੈੱਟਾਂ ਤੋਂ ਤਾਇਨਾਤ।
Popeye ਪ੍ਰੀਸੀਜ਼ਨ-ਗਾਈਡੇਡ ਮਿਜ਼ਾਈਲ
ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ: 78 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਰੇਂਜ, ਰੀਅਲ-ਟਾਈਮ ਟਾਰਗੇਟ ਐਡਜਸਟਮੈਂਟ।
ਵਰਤੋਂ: ਰਾਵਲਪਿੰਡੀ ਨੇੜੇ ਜੈਸ਼ ਦੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਡਿਪੂਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ।
ਦੇਸੀ ਲੇਜ਼ਰ-ਗਾਈਡੇਡ ਬੰਬ (ਸੁਦਰਸ਼ਨ)
ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ: ਡੀਆਰਡੀਓ (DRDO) ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ, 1000 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਵਿਸਫੋਟਕ ਸਮਰੱਥਾ।
ਵਰਤੋਂ: ਮੁਰੀਦਕੇ ਵਿੱਚ ਲਸ਼ਕਰ-ਏ-ਤੋਇਬਾ ਦੇ ਸਹਾਇਤਾ ਠਿਕਾਣਿਆਂ ‘ਤੇ।