ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਈ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਸਥਾਪਨਾ ਦਿਵਸ ਹੈ। ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 6 ਅਪ੍ਰੈਲ 1980 ਨੂੰ ਹੋਈ ਸੀ। ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਸਥਾਪਨਾ ਦਿਵਸ ‘ਤੇ, ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ, ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਨੇ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਸਮੇਂ ਕਿਹਾ ਸੀ, “ਹਨੇਰਾ ਦੂਰ ਹੋਵੇਗਾ, ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹੇਗਾ, ਕਮਲ ਖਿੜੇਗਾ”। ਉਸ ਸਮੇਂ, ਵਾਜਪਾਈ ਜੀ ਨੇ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਪਾਰਟੀ ਵਰਕਰਾਂ ਦਾ ਮਨੋਬਲ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਕਹੇ ਹੋਣਗੇ, ਪਰ ਅੱਜ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਬਹੁਮਤ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੱਚ ਹੁੰਦੇ ਦਿਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਸਮੇਂ ਇਹ ਪੌਦਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕਿਸੇ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਇੰਨੇ ਵੱਡੇ ਰੁੱਖ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲਵੇਗਾ।
ਅੱਜ ਹਾਲਾਤ ਅਜਿਹੇ ਹਨ ਕਿ 2024 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ, ਭਾਜਪਾ 370 ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਅਤੇ ਐਨਡੀਏ ਗਠਜੋੜ 400 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਜਿੱਤ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਭਾਰਤੀ ਜਨ ਸੰਘ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸ਼ਿਆਮਾ ਪ੍ਰਸਾਦ ਮੁਖਰਜੀ ਨੇ ਹਿੰਦੂ ਮਹਾਂਸਭਾ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਸੰਘ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਨਾਲ, ਉਸਨੇ 21 ਅਕਤੂਬਰ 1951 ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਜਨ ਸੰਘ ਯਾਨੀ ਬੀਜੇਐਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਮੁਖਰਜੀ ਦੀ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਪ-ਪ੍ਰਧਾਨ ਚੰਦਰਮੌਲੀ ਸ਼ਰਮਾ ਨੂੰ ਬੀਜੇਐਸ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰੇਮਚੰਦ ਡੋਗਰਾ, ਆਚਾਰੀਆ ਡੀ ਪੀ ਘੋਸ਼, ਪੀਤਾਂਬਰ ਦਾਸ, ਏ ਰਾਮਾ ਰਾਓ, ਰਘੂ ਵੀਰਾ, ਬਛਰਾਸ ਵਿਆਸ ਨੇ ਜਨਸੰਘ ਦੀ ਕਮਾਨ ਸੰਭਾਲੀ। ਬਲਰਾਜ ਮਧੋਕ 1966 ਵਿੱਚ ਚੇਅਰਮੈਨ ਬਣੇ ਅਤੇ ਦੀਨਦਿਆਲ ਉਪਾਧਿਆਏ 1967 ਵਿੱਚ ਚੇਅਰਮੈਨ ਬਣੇ।ਫਿਰ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ 1972 ਤੱਕ ਚੇਅਰਮੈਨ ਰਹੇ ਅਤੇ ਲਾਲ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਡਵਾਨੀ 1977 ਤੱਕ ਚੇਅਰਮੈਨ ਰਹੇ।
ਸਾਲ 1977 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤੀ ਜਨਸੰਘ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਦਰਅਸਲ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਕਾਂਗਰਸੀ ਸਰਕਾਰ ਬਣੀ ਸੀ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਇੱਕ ਸ਼ਰਤ ਰੱਖੀ ਗਈ ਸੀ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਨਸੰਘ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਰਲੇਵਾਂ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ, ਅਡਵਾਨੀ ਜਨ ਸੰਘ ਵੱਲੋਂ ਸੂਚਨਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਪਰ, ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ, ਅੰਦਰੂਨੀ ਕਲੇਸ਼ਾਂ ਕਾਰਨ, 1979 ਵਿੱਚ ਮੋਰਾਰਜੀ ਦੇਸਾਈ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਡਿੱਗ ਗਈ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸੰਘੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, 6 ਅਪ੍ਰੈਲ 1980 ਨੂੰ, ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਾਰਟੀ ਬਣਾਈ ਗਈ, ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ (ਭਾਜਪਾ) ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਇਹ ਤਾਰੀਖ ਸਥਾਪਨਾ ਲਈ ਇਸ ਲਈ ਚੁਣੀ ਗਈ ਕਿਉਂਕਿ 6 ਅਪ੍ਰੈਲ 1930 ਨੂੰ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਡਾਂਡੀ ਮਾਰਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਮਕ ਬਣਾ ਕੇ ਕਾਲਾ ਕਾਨੂੰਨ ਤੋੜਿਆ ਸੀ।
1984 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਨੇ 2 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ।
1984 ਵਿੱਚ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਹਮਦਰਦੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਕਾਰਨ, ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ 400 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਅਤੇ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ। ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 2 ਸੀਟਾਂ ਆਈਆਂ। ਇਸ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਮਹਿਸਾਣਾ ਤੋਂ ਏਕੇ ਪਟੇਲ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਚੰਦੂ ਭਾਈ ਪਾਟੀਆ ਜੰਗਰੇਡੀ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਨਮਕੋਂਡਾ ਤੋਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੇ ਗਏ।
1989 ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ 85 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੀਡ ਜਾਰੀ ਰਹੀ
ਵਾਜਪਾਈ 1980 ਤੋਂ 6 ਸਾਲ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਰਹੇ। ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਲਾਲ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਡਵਾਨੀ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਅੱਗੇ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਦੋਂ 1989 ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਹੋਈਆਂ, ਤਾਂ ਭਾਜਪਾ 85 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤਣ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਰਹੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਲੀਡ ਜਾਰੀ ਰਹੀ। 1991 ਵਿੱਚ 120 ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਅਤੇ 1996 ਵਿੱਚ 161 ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਭਗਵਾਂ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਭਾਜਪਾ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪਾਰਟੀ ਵਜੋਂ ਉਭਰੀ। ਸਰਕਾਰ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਬਣੀ ਸੀ, ਪਰ ਬਹੁਮਤ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ, 13 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇਣਾ ਪਿਆ।
ਕਿਵੇਂ ਵਧਦਾ ਗਿਆ ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਦਬਦਬਾ
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸੰਯੁਕਤ ਮੋਰਚੇ ਦੀਆਂ ਦੋ ਸਰਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮੱਧਕਾਲੀ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਗੱਠਜੋੜ ਯਾਨੀ ਐਨਡੀਏ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਸ਼ਿਵ ਸੈਨਾ, ਸਮਤਾ ਪਾਰਟੀ, ਬੀਜੂ ਜਨਤਾ ਦਲ, ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਅਤੇ ਅੰਨਾਦ੍ਰਮੁਕ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਇਆ। ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ 182 ਸੀਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਅਤੇ ਵਾਜਪਾਈ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ। ਪਰ, 13 ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ, ਵਾਜਪਾਈ ਸਰਕਾਰ ਫਿਰ ਡਿੱਗ ਪਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਜਪਾ ਨੇ 1999 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਦੁਬਾਰਾ ਜਿੱਤੀਆਂ। ਐਨਡੀਏ ਨੂੰ 303 ਸੀਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ। ਅਤੇ ਇਸ ਵਾਰ, ਸਾਨੂੰ ਵਾਜਪਾਈ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ 5 ਸਾਲ ਸਰਕਾਰ ਚਲਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ। 2004 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ 138 ਸੀਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਸਨ। ਅਡਵਾਨੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ, ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ 2009 ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 116 ਸੀਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ 2014 ਵਿੱਚ 283 ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਜਿੱਤ ਨਾਲ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚਿਆ। ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਦੇ ਬਲਬੂਤੇ ‘ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 2019 ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ, ਭਾਜਪਾ ਨੇ 300 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤ ਕੇ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚ ਦਿੱਤਾ।