International Women Day: ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ 8 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਦਿਨ ਕਦੋਂ ਅਤੇ ਕਿਵੇਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ? ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਕੀ ਕਾਰਨ ਸੀ? ਇਸ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਲੋਕ ਦੱਸ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਹਿਲਾ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ 28 ਫਰਵਰੀ, 1909 ਨੂੰ ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੁਆਰਾ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। 1910 ਵਿੱਚ, ਰੂਸੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਪਿਤਾਮਾ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਲੈਨਿਨ ਨੇ ਕੋਪਨਹੇਗਨ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਵਿੱਚ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ 8 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ, ਇਹ ਦਿਨ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਅਤੇ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਦਿਨ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਸਮੂਹਿਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ, ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਮਨਾਇਆ।

ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਅਤੇ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਸਦਕਾ, ਇਹ ਦਿਨ ਪੱਛਮੀ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ 1975 ਤੋਂ ਇਸਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੁਆਰਾ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ। 2001 ਵਿੱਚ, ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਇੱਕ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਵੀ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਹ ਦਿਨ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਜਗਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ। ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਸੈਕਟਰ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਦਿਨ ਦਾ ਮੂਲ ਉਦੇਸ਼, ਜੋ ਕਿ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਧਾਰ ਸੀ, ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਵਪਾਰਕ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰਨ ਲੱਗਾ। ਜਿਵੇਂ ਮਾਂ ਦਿਵਸ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਦਿਵਸ ਦਾ ਵਪਾਰੀਕਰਨ ਹੋ ਗਿਆ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਸ ਦਿਨ ਦਾ ਵੀ ਵਪਾਰੀਕਰਨ ਹੋ ਗਿਆ।

ਇਹ ਦਿਨ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ, ਅਰਮੀਨੀਆ, ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ, ਬੇਲਾਰੂਸ, ਕੰਬੋਡੀਆ, ਚੀਨ, ਕਿਊਬਾ, ਜਾਰਜੀਆ, ਜਰਮਨੀ, ਕਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ, ਨੇਪਾਲ, ਰੂਸ, ਤਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ, ਯੂਗਾਂਡਾ, ਯੂਕਰੇਨ, ਉਜ਼ਬੇਕਿਸਤਾਨ, ਜ਼ੈਂਬੀਆ ਆਦਿ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਛੁੱਟੀ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦਿਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ, ਪਰ ਕੀ ਅਸੀਂ ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੱਚਮੁੱਚ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ?

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਅਤੇ ਸਥਿਤੀ

ਸਾਡੇ ਵੇਦਾਂ ਅਤੇ ਉਪਨਿਸ਼ਦਾਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅਤੇ ਸਤਿਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਾਡੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਵਿੱਚ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ, ਸਰਸਵਤੀ, ਪਾਰਵਤੀ, ਕਾਲੀ ਆਦਿ ਦੀ ਪੂਜਾ ਨਰ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਅਤੇ ਰਾਮਾਇਣ ਵਿੱਚ ਗਾਰਗੀ, ਮੈਤ੍ਰੇਈ, ਅਨੁਸੂਆ ਅਤੇ ਅਰੁੰਧਤੀ ਵਰਗੀਆਂ ਵਿਦਵਾਨ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ। ਤਾਮਿਲ ਮਹਾਂਕਾਵਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਕੰਨਗੀ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਵਜੋਂ ਪੂਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਬੋਧੀ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਵੀ, ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਸਾਧਵੀਆਂ ਬਣ ਕੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਮਾਰਗ ‘ਤੇ ਤਰੱਕੀ ਕੀਤੀ।

ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤੀ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਸਿੱਖਿਆ, ਰਾਜਨੀਤੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਦੇ ਹਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਔਰਤ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਦੋ ਔਰਤ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ, ਜਿਸਨੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਲਈ ਵੱਡੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਚਲਾਈਆਂ, ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਤੱਕ ਕੋਈ ਔਰਤ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਹੀਂ ਬਣੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਡੂੰਘੀਆਂ ਹਨ।

ਮਹਿਲਾ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਦਾ ਅਸਲ ਅਰਥ

ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਅਰਥ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਰਸਮੀ ਸਮਾਗਮ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਸਲੀਅਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਉਹ ਇਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਵਾਂਝੀਆਂ ਹਨ। ਪੱਛਮੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਇੰਨਾ ਵੱਧ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।

“ਮੇਰਾ ਸਰੀਰ, ਮੇਰੀ ਪਸੰਦ” ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਅਸ਼ਲੀਲ ਅਤੇ ਅਸਹਿਜ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ‘ਤੇ ਕਾਸਮੈਟਿਕਸ, ਫੈਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਰਾਹੀਂ ਆਕਰਸ਼ਕ ਅਤੇ ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸੀ ਦਿਖਣ ਲਈ ਦਬਾਅ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ, ਟਿੱਕਟੋਕ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ‘ਤੇ, ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਨਿੱਜੀ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨੂੰ “ਸੰਪੂਰਨ” ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰੀਕਰਨ ਅਤੇ ਵਸਤੂਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।

ਜੰਕ ਫੂਡ, ਫੈਸ਼ਨੇਬਲ ਡਾਈਟ ਪਲਾਨ, ਸਿਗਰਟ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਖਪਤ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਜਨਨ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ, ਵਧਣ ਲੱਗ ਪਈਆਂ ਹਨ। ਕੀ ਇਹੀ ਮਹਿਲਾ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਹੈ?

ਮਹਿਲਾ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਦਾ ਮਤਲਬ ਸਿਰਫ਼ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਅਧਿਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਆਪਣੇ ਫਰਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਕੇ ਸੁਤੰਤਰ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣਾ ਵੀ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਹੂਲਤਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਕੁਝ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀਆਂ ਨਾਲ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਕਈ ਮਰਦਾਂ ਨੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰ ਲਈ। ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਸੰਤੁਲਿਤ ਅਤੇ ਸਮਝਦਾਰੀ ਵਾਲੇ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਕਰਨਾ।

ਭਾਰਤੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ

ਸਾਡੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ, ਔਰਤ ਨੂੰ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰਿਵਾਰ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਸਮਾਜ ਦੀ ਨੀਂਹ ਹੈ, ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਿਆਣਪ ਅਤੇ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, “ਯਤ੍ਰ ਨਾਰਯਸਤੁ ਪੂਜਯੰਤੇ ਰਮੰਤੇ ਤਤ੍ਰ ਦੇਵਤਾਹ”, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ – ਜਿੱਥੇ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਦੇਵਤੇ ਨਿਵਾਸ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਜਦੋਂ ਸਵਾਮੀ ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ ਅਮਰੀਕਾ ਗਏ ਤਾਂ ਉੱਥੋਂ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ। ਸਵਾਮੀ ਜੀ ਹਰ ਔਰਤ ਨੂੰ “ਮਾਂ” ਕਹਿ ਕੇ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਔਰਤ ਨੂੰ ਮਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਸਾਡੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹੈ। ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ “ਮਾਂ” ਜਾਂ “ਮੰਮੀ” ਸ਼ਬਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸ਼ਕਤੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ “ਮਾਂ” ਸ਼ਬਦ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਡੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਸਾਨੂੰ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ ‘ਤੇ ਮੁੜ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।

ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਰਸਮੀ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਸਮਾਗਮ ਬਣ ਕੇ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੀ ਇਹ ਦਿਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸੱਚਮੁੱਚ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ? ਕੀ ਪੱਛਮੀ ਨਾਰੀਵਾਦ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣਾ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਹੈ?

ਮਹਿਲਾ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ – ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਫਰਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨਾ, ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਫੈਸਲਿਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲੈਣਾ। ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਨਕਲ ਹੋਵੇ। ਭਾਰਤੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਮਾਣ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਸਸ਼ਕਤ ਬਣਨ ਵੱਲ ਸੋਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਦਾ ਅਸਲ ਅਰਥ ਸਮਝ ਆ ਜਾਵੇਗਾ, ਤਾਂ ਸਾਲ ਦਾ ਹਰ ਦਿਨ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ ਹੋਵੇਗਾ।

ਡਾ. ਅਪਰਨਾ ਲਾਲਿੰਗਕਰ
(8 ਮਾਰਚ 2025)