Abdul Rahman Makki: ਅਬਦੁਲ ਮੱਕੀ ਦੀ ਮੌਤ: ਮੁੰਬਈ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਕਥਿਤ ਮਾਸਟਰਮਾਈਂਡ ਹਾਫਿਜ਼ ਸਈਦ ਦੇ ਜੀਜਾ ਅਤੇ ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਜਮਾਤ-ਉਦ-ਦਾਵਾ ਦੇ ਉਪ ਮੁਖੀ ਹਾਫਿਜ਼ ਅਬਦੁਲ ਰਹਿਮਾਨ ਮੱਕੀ ਦੀ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।
ਜਮਾਤ-ਉਦ-ਦਾਵਾ (JUD) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਬਦੁਲ ਰਹਿਮਾਨ ਮੱਕੀ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਬਿਮਾਰ ਸਨ ਅਤੇ ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾ ਰਹੇ ਸਨ।
ਮੱਕੀ ਨੂੰ ਸ਼ੁਕਰਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪਿਆ (ਅਬਦੁਲ ਮੱਕੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ) ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਆਖਰੀ ਸਾਹ ਲਿਆ, ਇੱਕ ਜੇਯੂਡੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਪੀਟੀਆਈ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ।
ਕੌਣ ਹੈ ਅਬਦੁਲ ਰਹਿਮਾਨ ਮੱਕੀ?
ਅਬਦੁਲ ਰਹਿਮਾਨ ਮੱਕੀ ਨੂੰ ਹਾਫਿਜ਼ ਅਬਦੁਲ ਰਹਿਮਾਨ ਮੱਕੀ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਜਨਮ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਸੂਬੇ ਬਹਾਵਲਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਮੱਕੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਹਾਫਿਜ਼ ਸਈਦ ਦੇ ਕਾਫੀ ਕਰੀਬ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਉਹ ਲਸ਼ਕਰ ਅਤੇ ਜਮਾਤ-ਉਦ-ਦਾਵਾ (JUD) ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਈ ਅਹਿਮ ਅਹੁਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਰਹਿ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਮੱਕੀ ਨੇ ਸਿਆਸੀ ਮੁਖੀ ਅਤੇ ਲਸ਼ਕਰ ਲਈ ਫੰਡ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਵਰਗੇ ਕੰਮ ਵੀ ਸੰਭਾਲੇ। ਉਹ ਲਸ਼ਕਰ ਦੀ ਗਵਰਨਿੰਗ ਬਾਡੀ ਸ਼ੂਰਾ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਸੀ।
ਮੱਕੀ ਨੂੰ 2000 ਵਿਚ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਅਤੇ 2008 ਵਿਚ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਤਾਜ ਹੋਟਲ ‘ਤੇ ਹੋਏ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਿਆਂ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੇ ਦੋਸ਼ੀ ਮੰਨਿਆ ਸੀ। ਅਮਰੀਕੀ ਵਿੱਤ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ 2010 ਵਿੱਚ ਗਲੋਬਲ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਭਾਰਤ ਖਿਲਾਫ ਭੜਕਾਊ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤਾ
ਮੱਕੀ ਆਪਣੇ ਭਾਰਤ ਵਿਰੋਧੀ ਭਾਸ਼ਣਾਂ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੀ। 2017 ਵਿੱਚ, ਉਸਦਾ ਪੁੱਤਰ, ਓਵੈਦ ਰਹਿਮਾਨ ਮੱਕੀ, ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ ਖਜ਼ਾਨਾ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਮੱਕੀ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਨੋਨੀਤ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਮੁੰਬਈ ਹਮਲਿਆਂ ਲਈ ਫੰਡ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਸਨ
ਅਬਦੁਲ ਰਹਿਮਾਨ ਮੱਕੀ ਦਾ ਨਾਂ ਮੁੰਬਈ ਹਮਲਿਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜੁੜਿਆ ਸੀ। ਪ੍ਰਾਪਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ 26/11 ਦੇ ਮੁੰਬਈ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਲਈ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਫੰਡ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਹਮਲੇ ‘ਚ ਕਰੀਬ 166 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਹਮਲੇ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਫੌਜ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ‘ਚ ਕੁੱਲ 9 ਅੱਤਵਾਦੀ ਵੀ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਅੱਤਵਾਦੀ ਆਮਿਰ ਅਜਮਲ ਕਸਾਬ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਾ ਫੜ ਲਿਆ ਗਿਆ।
2023 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਅੱਤਵਾਦੀ ਬਣੋ
2023 ਵਿੱਚ, ਮੱਕੀ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਅੱਤਵਾਦੀ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਉਸ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਨੂੰ ਜ਼ਬਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਯਾਤਰਾ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਮੱਕੀ ‘ਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ ਮੁੱਲਾ ਉਮਰ ਅਤੇ ਅਲ-ਕਾਇਦਾ ਦੇ ਅਯਮਨ ਅਲ-ਜ਼ਵਾਹਿਰੀ ਦੇ ਕਰੀਬੀ ਹੋਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਹੈ।
6 ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਕੈਦ
ਜੇਯੂਡੀ ਮੁਖੀ ਹਾਫਿਜ਼ ਸਈਦ ਦੇ ਸਾਲੇ ਮੱਕੀ ਨੂੰ ਅੱਤਵਾਦ ਵਿਰੋਧੀ ਅਦਾਲਤ ਨੇ 2020 ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦ ਨੂੰ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੇਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਸੀ।
ਜਮਾਤ-ਉਦ-ਦਾ-ਉਦਾ-ਦਾ-ਦਾ-ਦਾ-ਦਾ-ਦਾ-ਦਾ-ਮੁੱਖ-ਮੱਕੀ (Makki) ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹੀ ਸੁਰਖੀਆਂ ‘ਚ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਅੱਤਵਾਦ ਫੰਡਿੰਗ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਸੀ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਮੁਤਾਹਿਦਾ ਮੁਸਲਿਮ ਲੀਗ (ਪੀਐਮਐਮਐਲ) ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੱਕੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਦਾ ਸਮਰਥਕ ਸੀ।
2023 ਵਿੱਚ, ਮੱਕੀ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਉਸਦੀ ਸੰਪੱਤੀ ਨੂੰ ਫ੍ਰੀਜ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਣ, ਯਾਤਰਾ ਪਾਬੰਦੀ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਦੇ ਅਧੀਨ।
