ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਚੀਫ਼ ਆਫ਼ ਡਿਫੈਂਸ ਸਟਾਫ (CDS) ਜਨਰਲ ਬਿਪਿਨ ਰਾਵਤ ਅਤੇ 13 ਹੋਰ ਲੋਕ 8 ਦਸੰਬਰ, 2021 ਨੂੰ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਕੂਨੂਰ ਵਿੱਚ ਹੋਏ Mi-17V5 ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਹੁਣ ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਦੀ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਰਿਪੋਰਟ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਾਦਸੇ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਬਾਰੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਮਨੁੱਖੀ ਗਲਤੀ ਸੀ।
ਜਨਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ (IAF) ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇੱਕ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਇਹ ਹਾਦਸਾ ਖਰਾਬ ਮੌਸਮ ਅਤੇ ਪਾਇਲਟ ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਨਿਕ ਵਿਗਾੜ ਕਾਰਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਥਾਨਿਕ ਵਿਗਾੜ ਉਦੋਂ ਵਾਪਰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪਾਇਲਟ ਨੂੰ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਸਹੀ ਅਹਿਸਾਸ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਉਹ ਭਟਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲਾਪਰਵਾਹੀ, ਮਸ਼ੀਨ ਦੀ ਖਰਾਬੀ ਜਾਂ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਹੁਣ ਇੱਕ ਸਥਾਈ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਸਮੇਤ 2017-2022 ਦਰਮਿਆਨ ਹੋਏ 34 ਹਵਾਈ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ‘ਚ ਏਅਰਕ੍ਰੂ ਦੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ, ਤਕਨੀਕੀ ਨੁਕਸ, ਪੰਛੀਆਂ ਦੇ ਹਮਲੇ ਅਤੇ ਸਰਵਿਸਿੰਗ ‘ਚ ਕਮੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੁਝ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਅਜੇ ਵੀ ਜਾਰੀ ਹੈ।
ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਕਰੈਸ਼
8 ਦਸੰਬਰ, 2021 ਨੂੰ, Mi-17V5 ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਨੇ ਸਵੇਰੇ 11:48 ਵਜੇ ਸੁਲੁਰ ਏਅਰ ਬੇਸ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਭਰੀ ਅਤੇ 12:15 ਵਜੇ ਗੋਲਫ ਕੋਰਸ ‘ਤੇ ਉਤਰਨਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਦਾ ਏਅਰ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਕੰਟਰੋਲ ਨਾਲ 12:08 ‘ਤੇ ਸੰਪਰਕ ਟੁੱਟ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੀ ਸਕਿੰਟਾਂ ਬਾਅਦ ਹਾਦਸਾ ਵਾਪਰ ਗਿਆ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਨੇ ਘੱਟ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਉਡਾਣ ਭਰੀ ਅਤੇ ਬੱਦਲਾਂ ‘ਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਇਹ ਅਚਾਨਕ ਅੱਗ ਦੀਆਂ ਲਪਟਾਂ ਨਾਲ ਫਟ ਗਿਆ ਅਤੇ ਹੇਠਾਂ ਡਿੱਗ ਗਿਆ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਲੈਂਡਿੰਗ ਤੋਂ ਠੀਕ ਸੱਤ ਮਿੰਟ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਪਰੀ।
ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਲੋਕ
ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਜਨਰਲ ਬਿਪਿਨ ਰਾਵਤ ਦੇ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਮਧੁਲਿਕਾ ਰਾਵਤ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਸਹਾਇਕ ਬ੍ਰਿਗੇਡੀਅਰ ਐਲਐਸ ਲੀਡਰ, ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਕਰਨਲ ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ, ਵਿੰਗ ਕਮਾਂਡਰ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਸਿੰਘ ਚੌਹਾਨ, ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਪਾਇਲਟ ਸਕੁਐਡਰਨ ਲੀਡਰ ਕੁਲਦੀਪ ਸਿੰਘ, ਕੋ-ਪਾਇਲਟ ਜੂਨੀਅਰ ਵਾਰੰਟ ਅਫਸਰ ਰਾਣਾ ਪ੍ਰਤਾਪ ਦਾਸ, ਜੇ.ਆਰ. ਵਾਰੰਟ ਅਫਸਰ ਅਰਕਲ ਪ੍ਰਦੀਪ, ਹੌਲਦਾਰ ਸਤਪਾਲ ਰਾਏ, ਨਾਇਕ ਗੁਰਸੇਵਕ ਸਿੰਘ, ਨਾਇਕ ਜਤਿੰਦਰ ਕੁਮਾਰ, ਲਾਂਸ ਨਾਇਕ ਵਿਵੇਕ ਕੁਮਾਰ ਅਤੇ ਲਾਂਸ ਨਾਇਕ ਬੀ ਸਾਈ ਤੇਜਾ ਦੀ ਵੀ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ।
ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਜਨਰਲ ਬਿਪਿਨ ਰਾਵਤ ਦੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਦੇ ਕਰੈਸ਼ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਵੀ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਨ ਨਾਲ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇ ਮੁੜ ਵਾਪਰਨ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ।
