New Delhi: ਭਾਰਤ ਦੀ ਤੀਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਾਲਕੀ ਵਾਲੀ ਏਅਰਲਾਈਨ ਕੰਪਨੀ ਵਿਸਤਾਰਾ ਦੀ ਉਡਾਣ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਲਈ ਆਪਣੀ ਆਖਰੀ ਉਡਾਣ ਲਵੇਗੀ। ਵਿਸਤਾਰਾ ਅੱਜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟਾਟਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਨਾਲ ਰਲੇਵਾਂ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੇ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਸੇਵਾ ਵਾਲੀਆਂ ਏਅਰਲਾਈਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਪਿਛਲੇ 17 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਤੋਂ ਘਟ ਕੇ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਰਹਿ ਜਾਵੇਗੀ।
12 ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਵਿਸਤਾਰਾ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਉਡਾਣਾਂ ਸੰਚਾਲਿਤ ਕਰੇਗੀ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਟਿਕਟ ਬੁਕਿੰਗ ਵੀ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਸਤਾਰਾ ਏਅਰਲਾਈਨ ਦੀਆਂ ਉਡਾਣਾਂ ਭਰਨ ਦਾ ਅੱਜ ਆਖਰੀ ਦਿਨ ਹੈ। ਇਹ ਰਲੇਵਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਿੱਧੇ ਨਿਵੇਸ਼ (FDI) ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਉਦਾਰੀਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਣਾਈ ਗਈ ਇੱਕ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਏਅਰਲਾਈਨ ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਮਾਲਕੀ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ।
ਵਿਸਤਾਰਾ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਟਵਿੱਟਰ ‘ਤੇ ਪੋਸਟ ਕੀਤੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, “ਜਿਵੇਂ ਜਹਾਜ਼ ਉੱਡਦਾ ਹੈ, ਸਾਡੇ ਸੁਪਨੇ ਵੀ ਉਡਦੇ ਹਨ। ਆਉ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਭਵਿੱਖ ਵੱਲ ਵਧੀਏ ਜਿੱਥੇ ਅਸਮਾਨ ਸੀਮਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਸਿਰਫ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਕਲੱਬ ਵਿਸਤਾਰਾ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਫਲਾਇੰਗ ਰਿਟਰਨਜ਼ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਕਲੱਬ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ 12 ਨਵੰਬਰ ਤੱਕ IST ਸ਼ਾਮ 6 ਵਜੇ 2024 ਨੂੰ 2 ਵਜੇ ਤੱਕ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਰਹੇਗਾ। ਤੁਹਾਡੀ ਸਮਝ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਲਈ ਤੁਹਾਡਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੋਵਾਂ ਸੰਸਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਦੇਣ ਲਈ ਦੋਨੋ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਦੇ ਹਾਂ।
ਸੀਸੀਆਈ ਨੇ ਸਤੰਬਰ 2023 ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ
ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਅਤੇ ਵਿਸਤਾਰਾ ਦੇ ਰਲੇਵੇਂ ਉੱਤੇ ਨਵੰਬਰ 2022 ਵਿੱਚ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਭਾਰਤੀ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਕੰਪੀਟੀਸ਼ਨ ਕਮਿਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ (ਸੀਸੀਆਈ) ਨੇ ਸਤੰਬਰ 2023 ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਰਲੇਵੇਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਗਰੁੱਪ ਇੰਡੀਗੋ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਘਰੇਲੂ ਏਅਰਲਾਈਨ ਅਤੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਅਰਲਾਈਨ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਰਲੇਵੇਂ ਦੇ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ‘ਤੇ, ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਪੂਰੀ-ਸੇਵਾ ਅਤੇ ਘੱਟ ਕੀਮਤ ਵਾਲੀਆਂ ਯਾਤਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲਾ ਇਕਲੌਤਾ ਭਾਰਤੀ ਏਅਰਲਾਈਨ ਸਮੂਹ ਹੋਵੇਗਾ।
ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਪਾਇਲਟਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ
ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਅਤੇ ਵਿਸਤਾਰਾ ਦੇ ਰਲੇਵੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਪਾਇਲਟਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਟਾਟਾ ਸਮੂਹ ਦੀ ਮਾਲਕੀ ਵਾਲੀਆਂ ਦੋ ਏਅਰਲਾਈਨਾਂ ਦੇ ਪਾਇਲਟਾਂ ਲਈ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਦੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਉਮਰ ਸੀਮਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੈ। 2022 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਦੀ ਮਲਕੀਅਤ ਵਿੱਚ ਆਈ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਪਾਇਲਟਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਦੀ ਉਮਰ 58 ਸਾਲ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਹੋਰ ਏਅਰਲਾਈਨ ਵਿਸਤਾਰਾ ‘ਚ ਇਹ ਸੀਮਾ 60 ਸਾਲ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਪਾਇਲਟਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਨੇ ਰਲੇਵੇਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਣੀ ਇਕਾਈ ਲਈ ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਕਸਾਰ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਦੀ ਉਮਰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ।
2012 ਵਿੱਚ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਈ ਸੀ ਵਿਸਤਾਰਾ ਏਅਰਲਾਈਨ
ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਲਕੀਅਤ ਵਾਲੀ ਵਿਸਤਾਰਾ ‘ਚ 49 ਫੀਸਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਦੀ ਰਲੇਵੇਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ‘ਚ ਸਿਰਫ 25.1 ਫੀਸਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਰਹਿ ਜਾਵੇਗੀ। 2012 ਵਿੱਚ, ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਸੰਯੁਕਤ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਗਠਜੋੜ (ਯੂਪੀਏ) ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਏਅਰਲਾਈਨਾਂ ਨੂੰ ਘਰੇਲੂ ਏਅਰਲਾਈਨ ਵਿੱਚ 49 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਖਾੜੀ ਖੇਤਰ ਦੀ ਏਅਰਲਾਈਨ ਏਤਿਹਾਦ ਨੇ ਹੁਣ ਬੰਦ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਜੈੱਟ ਏਅਰਵੇਜ਼ ਵਿੱਚ 24 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਏਅਰਏਸ਼ੀਆ ਇੰਡੀਆ ਅਤੇ ਵਿਸਤਾਰਾ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ।
ਕਈ ਭਾਰਤੀ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਡੁੱਬ ਗਈਆਂ
ਵਿਸਤਾਰਾ ਵੀ ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਚਾਲਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਪੂਰੀ ਸੇਵਾ ਵਾਲੀ ਏਅਰਲਾਈਨ ਹੈ। 2007 ਵਿੱਚ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਨਾਲ ਫੁੱਲ ਸਰਵਿਸ ਕੈਰੀਅਰ (FSC) ਇੰਡੀਅਨ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਦੇ ਵਿਲੀਨ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਪੰਜ FSC ਲਾਂਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕਿੰਗਫਿਸ਼ਰ ਅਤੇ ਏਅਰ ਸਹਾਰਾ ਗਾਇਬ ਹੋ ਗਏ। ਕਿੰਗਫਿਸ਼ਰ 2012 ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਏਅਰ ਸਹਾਰਾ ਨੂੰ ਜੈੱਟ ਏਅਰਵੇਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਨਾਂ ਬਦਲ ਕੇ ਜੇਟਲਾਈਟ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ 2019 ਵਿੱਚ ਜੈੱਟ ਏਅਰਵੇਜ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਡੁੱਬ ਗਈ ਸੀ।
ਧਿਆਨਯੋਗ ਹੈ ਕਿ 12 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਵਿਸਤਾਰਾ ਦੇ ਰਲੇਵੇਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਟਾਟਾ ਸਮੂਹ ਦੀ ਮਾਲਕੀ ਵਾਲੀ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਵਿੱਚ 3,194.5 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਾਧੂ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰੇਗੀ। ਇਸ ਰਲੇਵੇਂ ਦੇ ਸਮਝੌਤੇ ਦਾ ਐਲਾਨ 29 ਨਵੰਬਰ, 2022 ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ 11 ਨਵੰਬਰ, 2024 ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਰਲੇਵੇਂ ਨਾਲ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ‘ਚ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਘਟ ਕੇ 25.1 ਫੀਸਦੀ ਰਹਿ ਜਾਵੇਗੀ। ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ (ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਅਤੇ ਏਅਰ ਏਸ਼ੀਆ ਇੰਡੀਆ ਸਮੇਤ) ਅਤੇ ਵਿਸਤਾਰਾ ਕੋਲ ਕੁੱਲ 218 ਵਾਈਡਬਾਡੀ ਅਤੇ ਨੈਰੋਬਾਡੀ ਜਹਾਜ਼ ਹਨ, ਜੋ 38 ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ 52 ਘਰੇਲੂ ਉਡਾਣਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
